12 yıl sonra kabus geri döndü
Diğer adı Ricania simulans olan Vampir kelebek, İstanbul'da ilk kez 2010 yılında görüldü. Aradan geçen 12 yılın ardından istilacı tür, yeniden İstanbul'da ortaya çıktı. Gürcistan'dan ticari yollarla geldiği düşünülen vampir kelebek, ilk Karadeniz sahillerini ise esir aldı. Kışın yumurtlama döneminde olan Vampir kleebekler, temmuz ayında büyüyor ve konduğu bitkilere zarar veriyor. Peki, Vampir Kelebek nedir, zararları nelerdir? Vampir kelebek insana zarar verir mi? İşte detaylar..
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdem Hızal, vampir kelebeğin Sarıyer, Şile, Ağva, Çatalca gibi sahile yakın kısımlarda görüldüğünü, tarıma ciddi zararları olan vampir kelebeklerinin Gürcistan'dan İstanbul'a kadar ticari yollarla geldiğini düşündüklerini aktardı. Doç. Dr. Erdem Hızal, "Belirli dönemlerde görülmesinin sebebi biyolojik döngüsünden kaynaklanıyor. Oldukça fazla sayıda bitki türünü seven bir böcek türü. Sokucu, emici ağız tipine sahip. Bitkinin öz suyuyla besleniyor. Bitkinin gelişimini zayıflatıyor" diye konuştu.VAMPİR KELEBEK NEDİR?
Ricania simulans ya da halk ağzıyla Vampir kelebek, 1851 yılından keşfedilen bir çekirge türüdür. İlk olarak Çin'de ortaya çıktı. Palearktik bölgede yaşayan Vampir kelebeğişn görüldüğü ülkeler ise Japonya, Güney Çin, Kore, Ukrayna, Rusya, Gürcistan ve Türkiye'de oldu. Kore'de tarım ürünlerine zarar verdiği için 1900'lerde vampir kelebekler, Güney Asya'dan Rusya'ya gönderildi. Rusya'dan ise 1950'lerde Gürcistan'a yayıldı.
Vampir kelebek, Türkiye'nin Doğu Karadeniz'de ilk defa 2006 yılında görüldü. İlk görüldüğü yer ise Artvin Kemalpaşa ilçesidir. Buradan Trabzon'un Araklı ilçesine ve aradaki bölgeye tam dokuz yılda yayıldı. Vampir kelebeğin Türkiye'de en yoğun görüldüğü ilçeler sırasıyla Kemalpaşa, İyidere, Derepazarı, Sürmene ve Rize'nin merkez ilçesidir. Bu istilacı böcek, İstanbul'da ise ilk defa 2010 yılında Sarıyer ilçesinde görüldü. 2018 yılında ise İstanbul'un Beykoz ilçesinde görüldü. Gitgide yayılan vampir kelebek, Bulgaristan'da ise ilk defa 2010 yılında görüldü.
İNSANA ZARAR VERİYOR MU?
Vampir kelebekler, bitkilerin öz suyunu içerek beslenmektedir. Bu böcekler; mürver, fasulye, kivi, yabani böğürtlen, ortanca, incir, kızılağaç, karayemiş, çay ve asma beslendikleri bitkilerdir. Ricania simulans'ların düşmanları ise yusufçuklardır. Bu böcekler, Ağustos'ta yumurtlar ve Temmuz'da yumurtadan çıkarlar. Vampir kelebek, Ekim'e kadar yaşayabilir.
Bitkilerin suyunu emerek kurutan Ricania simulans'ların insanlara bile zarar verdiğine inanılıyor. İnsanlara saldırdığı henüz görülmedi fakat bu böceklerle ilgili yapılan araştırmalarda uzmanlar herhangi bir kimyasal ilaç önermiyorlar. Vampir kelebeklere karşı kullanılan kimyasal ilacın, başka canlılara etki edeceği ve genel dengeyi daha da bozacağı söyleniyor. Kimyasal kullanmak yeni zararlıların türemesine neden olabiliyor. Fakat bitkileri Vampir kelebek istilasına uğrayan köylülerden bazıları, piyasan edindikleri bazı ilaçları kullanmaya başladı ve asıl sorun da burada yatıyor.