Yıllardır Türk isimlerine hukuksuz biçimde ambargo uygulayan İran Nüfus Müdürlüğü, Güney Azerbaycan’da doğan bir bebeğe, adının Türkçe “Volkan” olmasından ötürü kimlik kartı vermedi. Mahkeme de, ismin devlet tarafından tanınmadığını belirterek aileyi geri çevirdi.

Sünni Müslümanların büyük baskı altında olduğu İran’da devlet, Azerbaycan Türklerinin istediğini almasına da engel oluyor...

İran’ın Türk isimlerine yönelik uyguladığı yasaklar ve kısıtlamalar devam ederken yine skandal bir olay yaşandı. Türkçe isimlere alerji duyan ve kabul etmeyen İran Nüfus Müdürlüğü, Türk kökenli “Volkan” ismine kimlik vermeyi reddetti. Nüfus Müdürlüğü, Güney Azerbaycan’da doğan bir bebeğe, ailesi tarafından “Volkan” isim verilen bebeğin nüfus kaydını yapmayarak, kimlik kartı vermedi.

Volkan bebeğin babası, Tebriz Nüfus Müdürlüğü tarafından engellendikten sonra mahkemeye gitti. Tebriz Genel ve Hukuk Mahkemesi, 12 Mayıs 2023 tarihli bir belgede, “Volkan’ın yabancı bir isim olduğunu” ve İran, kültürüyle hiçbir ilişkisi olmadığını ve devlet tarafından tanınmadığını ifade etti.

Uzun bir süredir İran, Türk isimlerine karşı “yasaklama” politikası yürütüyor. Bölgede yaşayan Türk aileler, çocuklarına Türkçe isim verdikleri için kimlik alamadıklarını söyledi. İran Nüfus Müdürlüğünün, Güney Azerbaycan’da yaşayan Türk ailelere kimlik kartı vermeyi reddetmesi, aileler tarafından protesto edilerek karşılandı. Birçok aile, sosyal medya hesabından yapılan baskıyı duyurmak zorunda kaldı. İran Kayıt Dairesi, onaylanmış isimlerin bir listesini yayınladı ve vatandaşlardan çocukları için bu isimleri seçmelerini istedi. Ebeveynler tarafından seçilen isim, kayıt dairesi tarafından önerilen liste dışında ise seçilen isim, incelenmek üzere dairenin yönetim kuruluna (isim komitesine) gönderiliyor ve onaylanmadıkça isim seçimine izin verilmiyor.

İran yönetimi geçtiğimiz yıl kızına Azerbaycan Türkçesinde “uyanma” ve “diriliş” anlamına gelen “Ayıl” ismini vermek isteyen Azeri Türkiye de yine kimlik vermemişti. Aynı şekilde yine İran’ın kuzeyindeki Doğu Azerbaycan eyaletindeki Marand Yüksek Mahkemesi, yeni doğan bir bebeğe Azeri Türkçesinde “Türk ayı” anlamına gelen “Türkay” adının verilemeyeceğine karar vermiş ve ailenin başvurusunu reddetmişti.

Aileler kendi kültürlerini yaşatmak için çocuklarına Türkçe isimler koymak isteseler de buna izin vermeyen Şii Tahran yönetimi, kanunlarda kesin bir madde olmasa da bu uygulamayı sürdürüyor.

TAHSİN HAN