Bu bir çocuk istismarıdır!

Son yıllarda dijital platformların, en çok izlenilen içerikleri ürettiği biliniyor. Fakat bu içeriklerin, hangi şartlara dayalı olarak ve nasıl üretildikleri konusu büyük bir tartışma konusu. Son günlerde yayınlanan ve Jurassic World Kretase Kampı adlı bir çocuk çizgi dizisi, son sezonunda iki çocuk karakterin öpüşmesi sahnesiyle gündemi sarstı. Bu sahne ile ilişkili olarak çocukların maruz kaldığı bu görüntülerin ortaya çıkarabileceği etkileri, Uzman Psikolog Dr. Rukiye Karaköse açıkladı. Dijital platformda yayınlanan dizide, dinozorların insanları yediği sahneler gösterilmedi ancak son sezonda yaşanılan arkadaşlıklar başka seviyeye çıkarılıyor. Çocukları hedef alan dizideki Sammy ve Yaz karakterleri birbirlerine aşık oluyor. 5. Sezon 18. Bölümde ise çocuklara açık bir şekilde öpüşme sahnesi gösteriliyor. Her ne kadar Netflix konuyla ilgili açıklama yapmasa da, RTÜK yayına dair inceleme başlattı. Çocukları hedef alan bu görüntülerle ilgili ayrıntılı bilgileri, Uzman Psikolog Dr. Rukiye Karaköse, sorulan sorulara çarpıcı yanıtlar verdi. İşte o cevaplar… Netflix'de yer alan bu sahneler, çocuklar üzerinde nasıl bir etki bırakır? Çocuklar henüz cinsel gelişimini tamamlamamışken maruz kalacakları görüntüler, onların cinsel gelişimini ve kimlik gelişimini olumsuz etkiler. Erkenden uyarılma sonucu günümüzde pek çok çocuk erken ergenliğe girmekte. Heteroseksüel olsun eşcinsel olsun bu tarz görüntülere bir çocuk filminde yer verilmesi pedagojik açıdan yanlıştır. Ayrıca aile ve toplumsal değerlerin aksine eşcinselliği olumlayan bir propagandaya maruz kalan çocuk bu bilgi ile ne yapacak? Nasıl bir iç çatışma ve değerler karmaşası yaşayacak? Bu görüntüler neye hizmet ediyor? Bunu, bu ürünleri hazırlayıp sunanlara sormak gerekiyor. İlerleyen dönemlerde çocuklar üzerinde farklı psikolojik travma sebebi haline gelebilir mi? Travma geniş bir kavram. Duygusal olarak sarsıcı bir olay yaşama ve tepkisini ifade edememe durumunda oluşur. Bu konuda hiç bir şey bilmeyen ve hazırlıksız iken aniden böyle bir görüntüye maruz kalan çocuğun zihninde "aşk, erkek, kadın, anne, baba, cinsiyet, aile" gibi tüm kalıplar ters yüz olabilir. Kimde nasıl bir etki yapacağını kestirmek güçtür… Çocuklarda bir istismar anlayışının gelişmesine neden olabilir mi? (Öpüşmek gibi fazla yakınlaşma eylemleri...) Çocuklar arasında erotik ve homoerotik oyunlar, denemeler yapılmasına zemin hazırlayabilir. Çünkü çocuklar model alma ve taklit yoluyla öğrenirler. Çocukların yetişkinlerin anlayabileceği cinsel eylemleri içerisine yerleştirmek, nasıl sonuçlara yol açabilir? Bu düpedüz çocuğu istismar etmektir. İstismar mutlaka çocuğun vücuduna dokunarak olmaz. Yaşına uygun olmayan cinsel içerikli söz ve görüntülere maruz bırakmak da istismar kapsamında değerlendirilir. Aileler çocukları bu içeriklere dair nasıl bir koruma yöntemi izlemeli? Aileler kendileri izlemeden hiç bir yapımı çocuklarına izletmemeli. İnternet kullanırken de evde aile filtresi olmalı. Ve ebeveynler çocuklarla birlikte film, dizi, çizgi film izlemeliler.Bunu yaparken çocukta medya okuryazarlığını geliştirecek şekilde eleştirel izleme yöntemi kullanılmalıdır. Tüm sahneleri bize uygun bir içerik bulamayabiliriz belki ancak içerikteki yanlışlara mutlaka dikkat çekmeliyiz. Mesela argo bir söz geçince "arkadaşına böyle söylemesi kaba oldu, daha nazik konuşabilirdi" demek gibi….Bu tarz değerlendirmeleri yaparak çocuğu medya karşısında pasif alıcı olmaktan çıkarıp eleştirel izleyebilen bir konuma taşırız, medya okuryazarlığı becerisini geliştirebiliriz.