Aidat krizi büyüyor

Yeni yılın ilk aylarından itibaren maliyet ve personel gideri artışlarını ileri süren site yöneticileri, site aidatlarına yüzde 200’le varan fahiş zamlar yaptı. İstanbul’da aidatlar 8 binlere, Ankara’da 5 bin liralara kadar ulaştı. Kiralarla yarışan ve can yakan aidatlar, site sakinleri ile yönetimleri karşı karşıya getirdi. Aidat artışları birçok bölgede protesto ve krizlere sebeb olurken akit, konunun uzmanlarına vatandaşların fahiş artışlara karşı neler yapabileceğini sordu... Site aidatlarına yeni yıl ile yapılan fahiş zamlar kiralarla yarışırken, canı yanan site sakinleri, yönetimlerle karşı karşıya gelmeye başladı. Özellikle güvenlik, apartman görevlisi, bahçıvan gibi hizmetleri bulunan sitelerde aidatlara yüzde 200’lere varan oranlarda zamlar yapıldı. İstanbul’da aidatı 8 bini, Ankara’da 5 bin lirayı aşan siteler bulunurken, site sakinleri protesto gösterileri düzenlenmeye başladı. Asgari ücret artışı zamları etkiledi akit, vatandaşların fahiş zamlara karşı ne yapması gerektiğini konunun uzmanlarına sordu. Gayrimenkul Danışmanı Gülcan Altınay, daire sayısı, havuz, spor salonu, ısınma, güvenlik, bahçıvan gibi hizmetler nedeniyle her sitede farklı aidat ücreti uygulandığını ancak bazı sitelerin tamamen aynı hizmeti vermesine rağmen ücretlerinin değişebildiğine dikkati çekerek “Sitelerde en önemli gider çalışanların maaşlarıdır. Asgari ücrete yüzde 55 zam gelmesiyle bu gider arttı. Ortak alanlardaki elektrik, su, doğalgaz giderleri de maliyet artışlarını etkiledi. Birçok sitede en az yüzde 50 oranında zam yapıldı. Bazı sitelerde yapılan zam oranları yüzde 200’lere çıktı. İstanbul’da aylık 8 bin liraları aşan site aidatları var. Kira tutarına yaklaşan aidatlar site sakinlerini zorlamaya başladı. Hatta bazı sitelerde toplanan sakinler, eylemler yapmaya başladı” dedi. Yöneticilik gelir kapısı haline getirilmiş durumda Sitelerdeki aidat belirleme süreci ve vatandaşların fahiş aidatlara karşı yapabilecekleri hakkında da bilgiler veren Altınay “Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kat malikleri kurulu yılda bir defadan az olmamak üzere toplanır. Site sakinleri, bu genel kurullara katılarak maliyetleri takip edebilir, aidatın fazla olduğunu düşünüyorsa itiraz edebilir. Yöneticinin veya denetçinin veya kat maliklerinden üçte birinin istemi üzerine sebebi de bildirilmek şartıyla, kat malikleri kurulu her zaman toplanabilir. Bazı sitelerde yöneticilik, gelir kapısı haline getirilmiş durumda. O nedenle site sakinleri harcamaları denetlemeli. Kat maliklerinin ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya bu gider ve avans payını ödememe hakkı yok. O nedenle tüm apartman sakinleri toplantılara katılmak, yüksek aidatlara itiraz etmek zorunda” dedi. Avukat Tamer Mahmutoğlu ise akit okurları için yaptığı değerlendirmede, site sakinlerinin kanuni haklarını iyi öğrenmeleri ve haklarını titizlikle takip etmeleri gerektiğini söyledi. Toplanan aidatın denetlenmesi çok önemli Avukat Mahmutoğlu, şöyle devam etti: “Site sakinleri, kat malikleri kuruluna mutlaka katılarak gider-gelir raporlarını incelemeli. Olağan giderlerin üzerinde toplanmak istenen aidatlara itiraz etmelidir. Bu en doğal haklarıdır. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ‘1. Genel yönetim işlerinin görülmesi’ başlıklı 35. maddesinde ‘Yöneticinin görevleri, yönetim planında belirtilir; aksine hüküm olmadıkça, yönetici aşağıdaki işleri görür: a) Kat malikleri kurulunca verilen kararların yerine getirilmesi; b) Ana gayrimenkulün gayesine uygun olarak kullanılması, bakımı ve onarımı için gereken tedbirlerin alınması; c) Ana gayrimenkulün sigorta ettirilmesi; d) Ana gayrimenkulün genel yönetim işleriyle korunma, onarım, temizlik gibi bakım işleri ve asansör ve kalorifer, sıcak ve soğuk hava işletmesi ve sigorta için yönetim planında gösterilen zamanda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde, kat maliklerinden avans olarak münasip miktarda paranın toplanması ve bu avansın harcanıp bitmesi halinde, geri kalan işler için tekrar avans toplanması;’ şeklinde düzenlenen hüküm ile site yönetimlerine verilen yetkilerin kanuni sınırları açıkça belirlenmiştir. Söz konusu madde metnine bakıldığında site yönetimlerine işlerin yürütülmesi için münasip miktarda bir paranın toplanması için kanun tarafından yetki verildiği görülmektedir. toplanılan aidat miktarlarının fazla olup olmadığının denetimi önemlidir. Kat malikleri site yönetimleri tarafından belirlenen aidat miktarlarını denetlemeli, fazla olduğunu düşünüyorsa itiraz etmelidir.” Apartman veya site aidatlarına itiraz ancak kat malikleri genel kuruluna katılım ile mümkün. Kurula ev sahipleri katılırken kiracılar sadece ev sahibinin vekaleti olması halinde katılabiliyor.