İbrahim Kalın: Rusya ve Ukrayna görüşmelerinde Müzakere edilen 6 başlık var!

4 MADDEDE MESAFE ALINDI “Cumhurbaşkanımız, Zelenski ve Putin’le yaptığı görüşmelerde savaşın sonlandırılmasına yönelik teklifini ve iki lideri Türkiye’de bir araya getirme önerisini iletti. Sayın Zelenski buna hazır. Sayın Putin ise henüz pozisyonların liderler düzeyinde görüşme için yakın olmadığı görüşünde. Öncelikle, temel pozisyonların liderler düzeyinde ele alınması için yakınlaştırılması ve nihai anlaşmaya doğru ilerletilmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanımız buna hazır olduğunu, kolaylaştırıcı rol oynayacağını, iki tarafın güvenine sahip ülke olarak Türkiye’de bu görüşmenin rahatlıkla yapabileceğini ifade etti. Temelde 6 tane konu var müzakere edilen. İlki, Ukrayna’nın tarafsızlığı yani NATO üyeliğinden vazgeçilmesi. İkincisi, Avusturya modeli bağlamında silahsızlanma ve karşılıklı güvenlik güvenceleri verilmesi. Üçüncüsü, Rus tarafının ‘Nazilikten arındırılma’ diye ifade ettiği süreç. Dördüncüsü, Rusçanın Ukrayna’da yaygın kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılması. Devam eden müzakerelerde ilk dört maddede belli bir mesafe alındığı anlaşılıyor. Tam mutabakat olduğunu veya bir anlaşmanın imzalanmak üzere olduğunu söylemek için erken. DONBAS VE KIRIM’IN STATÜSÜ En zor iki konu 5. ve 6. maddeler olarak önümüzde duruyor. Bunlar Donbas ve Kırım’ın statüsü meselesi. Rus tarafının Kırım’ın ilhakının ve Donbas’taki iki sözde cumhuriyetin tanınması talepleri, Ukrayna ve uluslararası topluluk açısından kabul edilebilir talepler değil. Bunların farklı formüllerle müzakere edilebileceğine dair görüşler söz konusu. İlk dört maddede bir noktaya gelinir ve anlaşma çıkarsa beşinci ve altıncı maddeyle ilgili olarak liderler düzeyinde bir görüşme olabilir. Bu görüşmeler neticesinde bir anlaşmaya varılması ve savaşın sona erdirilmesi mümkün olabilir. Bu devam ederken ateşkesin ilan edilmesi, insani koridorların açılması ve sivillerin tahliyesine müsaade edilmesi hayati önemde. Rus tarafı kolaylaştırıcı bir rol oynamalı. Ateşkesin daimi hale getirilmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanımız yaptığı görüşmede Sayın Putin’e bunu özellikle iletti. Müzakerelere ve diplomasiye ancak bu şekilde şans verilebilir.” TÜRKİYE’NİN DURUŞU Cumhurbaşkanımızın bu savaşın başında söylediği ‘Ne Rusya’dan vazgeçeriz ne de Ukrayna’dan’ ilkesi, Türkiye’nin duruşunu özetliyor. Biz Ukrayna’nın egemenlik haklarını ve toprak bütünlüğünü savunurken Rusya’yla da temasımızı sürdürmek zorundayız. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını reddediyoruz ve savaşı sonlandırmak için çaba sarf ediyoruz. Fakat Rusya’yı bu savaşa sürükleyen güvenlik kaygılarını da dikkate almak gerekiyor. Kalıcı bir barış ancak tüm tarafların endişeleri giderilerek tesis edilebilir. TÜRKİYE’DE YAPILMASINI ARZU EDERİZ Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu temel ilke Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliği bağlamında müzakerelerin yürütülmesidir. Cumhurbaşkanımızın diğer dünya liderleriyle altını ısrarla çizdiği konu bu. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunması, siyasi birliği ve egemenliğine saygı gösterilmesi. Bir çözüm ancak bu ilkeler çerçevesinde mümkün olabilir. Rusya’nın talepleri kadar Ukrayna’nın birtakım güvenlik gerekçelerine sahip olması büyük önem arz ediyor. (Anlaşma Türkiye’de olur mu?) İhtimal dışı değil ancak kesin olacak da diyemem. Bizim önceliğimiz ateşkesin daimi hale getirilmesidir, ateşkesin uygulanmasıdır. Müzakere ve diplomasiye bir şans verilmesidir. Bir barış anlaşmasının imzalanmasıdır, birinci önceliğimiz budur. Görüşmelerin Türkiye’de yapılmasını arzu ederiz. Türkiye’de olsun olmasın, savaşın sona ermesi ve barış anlaşmasının imzalanması öncelikli tercihimiz. ERDOĞAN RUTTE İLE GÖRÜŞECEK Öte yandan, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, salı günü Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Ukrayna krizini görüşmek üzere Türkiye’ye gelecek.