Öğretmek yerini öğrenmeye bırakırken öğrenme bilmeyi öğrenme veya öğrenmeyi öğrenme eğitim alanında yeni terminoloji haline geldi. Bir öğretmenin kendisine öğretmesini beklemek yerine bir kişinin kendi kedine öğrenmesi, kendi öğrenmesini kendisinin yönetmesi ve öğrenme sorumluluğunu kendisi üstlenmesi artık eğitimde değişen paradigmayı vurgulamakladır.
Kişinin kendi kendine öğrenmesi ve bu sorumluluğu kendinin üstlenmesi kişinin bu alanlarda yetkinliğe ve yeteneğe sahip olmasına bağlıdır. Böyle bir kişinin kendisini güncel tutması, bilgiyi nerede arayacağını bilmesi gerekmektedir. Bu durum ayrıca özellikle bilimsel farkındalık veya bilinç ile de ilgilidir.
Artık geleneksel yollarla öğrenme veya ezberleme yerini bilgi edinme araçlarının kullanarak ihtiyaç duyulan bilgilere hâkim olmaya bırakmıştır. Örnek olarak tarımla uğraşan birinin domates yetiştirmek için gerekli olan bilgiyi tarımsal yayın yapan bir birim tarafından yayınlanan ve dağıtılan domates yetiştiriciliği broşürünü okuması ve domatesin nasıl yetiştirileceğini anlaması veya öğrenmesi bu tür bir öğrenmedir.
Yaşanan kasabada veya şehirde yer alan tarihi bir kale veya hisar hakkında bilgi sahibi olmak isteyen birisi de artık o yer hakkında bilgilerin bulunduğu bir bilgi edinme aracını kullanarak bilgi kaynağına ulaşabilmektedir. Böylece bilgi sahibi olmak istediği ve araştırdığı o kale veya hisar hakkında bilgi edinebiliyor.
Medya okuryazarlığına sahip birisi de günlük gazete veya dergilerden içinde yaşadığı ülkesi veya şehri hakkında veya ülke dışındaki yerlerde neler olduğunu bu tür öğrenme araçları yardımıyla öğrenebilmektedir.
İçinde bulunduğumuz dijital çağda öğrenmek veya bilmek istediğimiz bir konu hakkında bilgi ve anlayışımızı arttırmaya yardımcı olabilecek nitelikte yeterli öğrenme araçları ulaşılabilir durumdadır. Bu araçlar, hızla değişen dijital bir dünyada yeni bilgi edinme araçları olarak ortaya çıkmakta ve öğrenmeye yardımcı olmaktadır. Bu nedenle öğrenme çabaları da yeni kaynaklara ulaşıma yardımcı olmaya yönelik olmaktadır.
Bilgi iletişim teknolojisinin ve özellikle de internetin kullanımı ile bilgi edinme ve öğrenme çabaları artık teknoloji ile birlikte devam etmektedir. Bilgi iletişim araçlarının hızına ulaşılabildiği sürece öğrenme araçları ile bilgi ve anlayışımızı sürekli güncel hale getirmemiz mümkün hale gelmiştir.
Bilgi iletişim teknolojileri ile öğrenmeyi ulaşılabilir hale getirmek bu araçların kullanımı ve doğru aracın belirlenmesi, buna bağlı olarak doğru, geçerli ve güvenilir bilginin öğrenilmesi bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sorunu çözecek olan da öğrenmeyi öğrenmenin kendisidir. Öğrenmeyi öğrenmiş olan birisi doğru, geçerli ve güvenilir bilgiye nasıl ulaşılabileceğini bilen ve uygulayan kişidir.
Diğer yandan öğrenmeyi öğrenme bilen birisinin bir sonraki öğrenme alanı yapmayı öğrenmedir. Bir başka ifade ile öğrenmeyi öğrenme ile öğrenilen bir bilgiyi uygulamaya koymayı öğrenmenin anlamlı hale getirilmesi anlamına gelmektedir. Öğrenenlerin öğrendiklerini veya bildiklerini pratikte uygulamaya koyması yapmayı öğrenme veya uygulamayı öğrenme becerisi gerektirmektedir. Edinilen veya öğrenilen bilginin uygulanması o bilginin beceriye dönüştürülmesi anlamına gelmektedir.
Yapmayı öğrenme özellikle mesleki ve teknik eğitim ve iş becerileri eğitimi ile yakından ilişkilidir. Yapmayı öğrenme entelektüel boyuttan daha davranışsal olan uygulamaya ve yeni tip beceriler kazanmaya geçişi sağlamaktadır.
Domates yetiştirmeyi tarımsal birim tarafından yayımlanan broşürden veya videodan öğrenen bir kişi bu bilgiyi uygulamaya koyması aşaması yapmayı öğrenmeyi gerektirmektedir. Ayrıca kişi yeni bir bilgi öğrenmişse bu bilgiyi uygulamaya koyması, o bilgiyi uygulama alanına taşıması gerektirmektedir.
Bilginin sadece bilişsel boyutta kalmaması gerekmektedir. Bilginin günlük hayatta uygulanması, gerçek hayatta karşılaşılan problemleri çözerek insan hayatına katkıda bulunması yapmayı öğrenme becerisi ile ilgilidir. Örneğin balık tutmayı bir bilgi kaynağından öğrenen birisi, edindiği bu bilgiyi uyguladığı zaman balığı tutar.
Yapmayı öğrenme veya öğrenmeyi öğrenme ile elde edilen bilginin uygulamaya konulması ile günlük hayatta karşılaşılan problemler çözülür ve insan hayatı daha kolay ve sorunsuz hale gelir. Bu nedenle problem çözmeye katkısı olmayan bilginin faydasız bilgi olduğu kabul edilmektedir.
Öğrenmeyi öğrenen birisi yapmayı da öğrendiği, öğrendikleri hayatını kolaylaştırdığı zaman veya problemlerin çözümüne yardımcı olduğu zaman öğrenen için motivasyon sağlamış olur. Böylece öğrenmede süreklilik de sağlanmış olur.
“Ya öğrenen ol, ya öğreten ol, ya dinleyen ol ya da ilmi seven ol. Fakat sakın beşincisi olma. Yoksa helak olursun.” Ancak, içinde bulunduğumuz dijital çağda artık öğrenen olmaktan başka yol kalmadığını da itiraf etmek gerekir.
Hem öğrenmeyi öğrenen, hem de öğrendiğini yapmayı öğrenen ol!